YENEROĞLU, UKRAYNALI ÇOCUKLARIN YAŞADIĞI AĞIR İHMALLERİ MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI:
“TÜRKİYE’DE BULUNAN SAVAŞ MAĞDURU ÇOCUKLAR NASIL KORUNAMADI? ETKİN DENETİM NEDEN SAĞLANMADI?”
İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Türkiye’ye tahliye edilen Ukraynalı çocukların Antalya’da kaldıkları dönemde maruz kaldıkları iddia edilen ağır hak ihlallerine ilişkin kapsamlı soru önergesini Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın yanıtlaması talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sundu.
Yeneroğlu, uluslararası raporların ve Ukrayna makamlarının hazırladığı incelemelerin; çocukların güvenliklerinin sağlanmadığını, uygunsuz koşullarda barındırıldıklarını, tıbbi hizmetlere erişemediklerini, refakatçiler tarafından kötü muameleye uğradıklarını ve iki kız çocuğunun otel çalışanları tarafından hamile bırakıldığını tespit ettiğini vurgulayarak şunları kaydetti:
“Bu tablo ülkemiz adına büyük bir utançtır. Türkiye’de yürütülen soruşturmanın takipsizlikle sonuçlanması, mağdurlara yeterli sosyal ve hukuki desteğin verilmemesi ve Türk makamlarının etkin bir adli ve idari süreç işletmemesi, denetim yetersizliğinin sistematik bir faciaya dönüştüğünü göstermektedir.”
‘İletişim Başkanlığı’nın Açıklaması Çelişkileri Ortadan Kaldırmıyor’
İletişim Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada; iddiaların dezenformasyon olduğu, çocukların Ukrayna makamlarının yönlendirmesi doğrultusunda ve Ukraynalı personelin gözetiminde konaklatıldığı, istismar iddialarının ancak çocuklar ülkesine döndükten sonra öğrenildiği belirtilmiştir.
Yeneroğlu, bu açıklamanın kamuoyundaki soruları gidermediğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: “Türkiye’nin topraklarında bulunan her çocuk, hangi ülkenin yönlendirmesiyle gelmiş olursa olsun, doğrudan Türk makamlarının koruması altındadır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın kendi internet sitesinde dahi çocukların konaklamalarının ve sosyal hizmet süreçlerinin Bakanlığın sorumluluğunda olduğu belirtilirken, yaşanan ağır ihmallerin neden tespit edilmediği açıklığa kavuşturulmalıdır.
Çocukların uygun barınma, sağlık ve güvenlik koşullarının sağlanmamış olmasının Türkiye’nin BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ve Lanzarote Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülükleri bakımından ciddi ihlal iddialarına yol açmıştır.”
Yeneroğlu, Bakan Özdemir Göktaş’a şu soruları yöneltti:
- Shostak Vakfı aracılığıyla Ukraynalı savaş mağduru çocukların Türkiye’ye getirilmesi sürecinde Bakanlığınızın görev, yetki ve sorumlulukları nelerdir? Bu çocukların ülkeye kabulü ve yerleştirilmelerine ilişkin Bakanlık tarafından hazırlanan bir protokol veya yönerge mevcut mudur?
- Mart 2024’te Antalya’daki otelde iki kız çocuğunun otel çalışanları tarafından hamile bırakılmasından Bakanlığınız ne zaman haberdar olmuştur? Bu bilgiye ulaşılmasının ardından Bakanlığınız tarafından hangi işlemler tesis edilmiştir?
- Hamile kaldığı tespit edilen kız çocuklarının alelacele Ukrayna’ya gönderilmesinin, delillerin karartılması ve etkin soruşturmanın engellenmesi sonucunu doğurduğu yönündeki iddialara ilişkin Bakanlığınızın açıklaması nedir? Çocukların Ukrayna’ya gönderilme süreci Bakanlığın bilgisi ve koordinasyonu dahilinde mi gerçekleşmiştir?
- Türkiye’de bulundukları sırada çocukların barınma koşulları, tıbbi hizmetlere erişimleri, güvenlikleri, refakatçi yetişkinlerin yeterliliği ve denetimi Bakanlığınızca nasıl izlenmiştir? İl Müdürlüklerinin düzenli kontrol ve raporlama yaptığı belirtilmektedir; bu raporların içerikleri ve tespitleri kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
‘Vakıf hakkında idari veya adli bir işlem yapılmış mıdır?’
- Heyet ziyareti sırasında tespit edilen kötü muamele, çocuk işçiliğine benzer uygulamalar, psikolojik istismar ve tıbbi bakım yetersizliği gibi durumlarla ilgili Bakanlığınızca herhangi bir idari veya adli soruşturma başlatılmış mıdır?
- Ukrayna Büyükelçiliği ve UNICEF Türkiye temsilcilerinin, Shostak Vakfı’nın çocuklara erişimi engellediği, Bakanlık çalışanlarının denetim yapmasını zorlaştırdığı yönündeki bildirimlerine rağmen Bakanlığınız neden gerekli yaptırımları uygulamamıştır? Vakıf hakkında idari veya adli bir işlem yapılmış mıdır?
- Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca, ülkemizde bulunan her çocuğun korunması devletin ayrım gözetmeksizin pozitif yükümlülüğüdür. Bu kapsamda, Ukraynalı çocuklarla ilgili yaşanan istismar vakalarının önlenmesinde Bakanlığınızın kendi iç değerlendirmesinde herhangi bir ihmal tespit etmiş midir? Hangi yükümlülükler yerine getirilmemiştir?
- Savaş nedeniyle ülkemize tahliye edilen ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı çocuk kuruluşlarına yerleştirilen kaç tane Ukraynalı çocuk bulunmaktadır?
- Benzer bir durumun yeniden yaşanmaması için yabancı ülke vatandaşları olan savunmasız çocukların Türkiye’ye kabulü, yerleştirilmesi, denetlenmesi ve korunmasına ilişkin yeni bir düzenleme, protokol veya eylem planı hazırlanmakta mıdır?
‘Devletin Çocukları Koruma Yükümlülüğü Açıkça İhlal Edilmiştir’
Yeneroğlu, açıklamasının sonunda şunları kaydetti: “Savaşın en korunmasız mağdurları olan bu çocuklar, Türkiye’de bulundukları her an devletin koruması altındadır. Yaşananlar gerçekten kahredici, bu durum çocuk koruma sistemimizin en kritik alanlarda işlemediğinin de bir göstergesidir. Gerçeğin tüm yönleriyle ortaya çıkması, sorumluların hesap vermesi ve sistemin güçlendirilmesi hem hukuki hem ahlaki bir zorunluluktur.”
